Trauma to słowo, które coraz częściej pojawia się w dyskusjach o zdrowiu psychicznym i emocjonalnym. Jednak czy na pewno rozumiemy, czym ona jest? Dr Gabor Maté, światowej sławy lekarz i terapeuta, od lat bada wpływ traumy na nasze życie i podkreśla, że trauma nie polega tylko na bolesnych wydarzeniach z przeszłości – to przede wszystkim sposób, w jaki te wydarzenia wpłynęły na naszą psychikę i ciało. W swoim kursie „Mądrość traumy” oraz filmie dokumentalnym o tym samym tytule, Maté wyjaśnia, dlaczego ucieczka od bólu nie przynosi ulgi i jak odnalezienie prawdziwego siebie może stać się kluczem do uzdrowienia.

Czym jest trauma według Gabora Maté?

Tradycyjnie trauma kojarzy się z ekstremalnymi przeżyciami – wojną, przemocą czy katastrofami. Jednak Maté pokazuje, że trauma to coś więcej. Może wynikać z codziennych doświadczeń, takich jak brak emocjonalnej dostępności rodziców w dzieciństwie, odrzucenie, brak akceptacji czy długotrwały stres. Trauma to nie wydarzenie samo w sobie, ale to, jak zostaliśmy przez nie zmienieni – w jaki sposób oddzieliliśmy się od siebie, swoich emocji i potrzeb, by przetrwać.

Jak trauma wpływa na nasze życie?

Badania Gabora Maté pokazują, że nierozwiązana trauma manifestuje się na wiele sposobów:

  • Problemy w relacjach – Osoby, które doświadczyły traumy, często mają trudności z bliskością i zaufaniem. Mogą nieświadomie odtwarzać bolesne schematy, przyciągając toksycznych partnerów lub unikając głębokich więzi.
  • Uzależnienia – Według Maté uzależnienie to nie wybór, ale mechanizm radzenia sobie z bólem. Może przybierać różne formy – od substancji psychoaktywnych po pracoholizm, kompulsywne jedzenie czy przewlekłe korzystanie z technologii.
  • Choroby psychosomatyczne – Naukowe dowody wskazują na związek między traumą a chorobami autoimmunologicznymi, przewlekłym bólem czy nawet nowotworami. Ciało przechowuje traumę, a niewyrażone emocje mogą dosłownie „zjadać” nas od środka.
  • Lęk i depresja – Trauma może prowadzić do chronicznego poczucia pustki, smutku czy nadmiernej czujności, co często diagnozuje się jako zaburzenia psychiczne.

Droga do uzdrowienia – współczujące dociekanie

Wielu ludzi próbuje „zapomnieć” o traumie, uciekając od bólu poprzez pracę, używki czy obsesyjne zachowania. Jednak Maté podkreśla, że prawdziwe uzdrowienie następuje wtedy, gdy z odwagą spojrzymy na swoje doświadczenia z ciekawością, a nie z lękiem. Proces ten nazywa „współczującym dociekaniem” – polega on na zadawaniu sobie pytań:

  • Co naprawdę czuję?
  • Skąd się wzięła ta reakcja?
  • Jakie moje potrzeby nie zostały spełnione?

To głębokie zrozumienie siebie i akceptacja swojego bólu pozwala nam stopniowo odzyskiwać wewnętrzną spójność.

Czy trauma może stać się ścieżką do siebie?

Choć trauma powoduje cierpienie, Maté wskazuje, że może być także szansą na głęboką transformację. Przepracowanie traumy nie oznacza cofnięcia czasu ani zapomnienia o trudnych doświadczeniach, lecz odzyskanie kontaktu ze sobą i swoimi emocjami.

Nie możemy zmienić przeszłości, ale możemy zmienić nasze podejście do niej. Jeśli zamiast uciekać przed swoim bólem, nauczymy się go rozumieć i akceptować, możemy stworzyć nowe życie – pełne autentyczności, bliskości i wewnętrznego spokoju.

Podsumowanie

Praca z traumą to nie jednorazowy proces, lecz podróż, która wymaga czasu, cierpliwości i wsparcia. Gabor Maté pokazuje, że największą moc uzdrawiania mamy w sobie – jeśli tylko zdecydujemy się spojrzeć na swoje rany z otwartością i współczuciem. Trauma nie definiuje nas na zawsze. Możemy ją przepracować i odzyskać siebie – krok po kroku.

Czy jesteś gotów wyruszyć w tę podróż?